Wat is burgerschap?

Basisvaardigheid

Lange tijd waren taal, rekenen-wiskunde en later aangevuld met digitale geletterdheid de basisvaardigheden in het onderwijs. Het ministerie van Onderwijs heeft hier onlangs burgerschap aan toegevoegd. Maar wat is dat eigenlijk precies, burgerschap? Burgerschap bestaat uit persoonlijke, sociale en maatschappelijke vaardigheden die leerlingen nodig hebben om deel te nemen aan de samenleving. Het onderwijs speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen hiervan. ‍

1. Persoonlijke ontwikkeling

Goed burgerschap begint bij kinderen en jongeren zelf. Wie ben je? Daar kun je achter komen door vragen te stellen. De antwoorden zal je in de loop van je leven blijven aanscherpen én nuanceren.

2. Sociale ontwikkeling

Door jezelf (beter) te leren kennen, leer je ook anderen begrijpen. Botsingen met anderen zorgen soms voor onrust, maar ook voor groei. Met anderen deel je vriendschap en liefde. Inzicht in anderen geeft ook meer inzicht in jezelf.

3. Maatschappelijke ontwikkeling

In verbinding met anderen ben je onderdeel van een groter geheel, met een eigen plek en daarbij horende verantwoordelijkheden. Ondanks onderlinge verschillen moeten we rekening houden met elkaar.

Burgerschapsonderwijs

Met burgerschapsonderwijs onderzoeken en ontwikkelen leerlingen hun eigen opvattingen en leggen ze verbanden tussen hun leefwereld en grote maatschappelijke vraagstukken. Het gaat er bij burgerschapsonderwijs niet om leerlingen te leren welke mening goed en fout is. Want wie bepaalt dat? Burgerschapsonderwijs is waardevrij.

Het gaat er juist om dat leerlingen voor zichzelf leren denken en hun eigen mening vormen, wat die mening ook is. Tegelijkertijd leren leerlingen anderen óók de ruimte te geven om een eigen mening te hebben. Ondanks verschillen en botsende opvattingen leren ze met respect met elkaar om te gaan en solidair te zijn met anderen.

Burgerschapsonderwijs van Creathlon

Bij Creathlon geloven we dat burgerschap een structurele plek op het rooster verdient. Het is niet voor niets een basisvaardigheid! Ons lesmateriaal daagt leerlingen uit om te ontdekken wie ze zijn en wat hun plek is in de maatschappij. Met onze doorlopende leerlijnen en unieke tools geef je jouw leerlingen vaardigheden mee die ze nodig hebben om samen te leven in een democratische en diverse samenleving.

Van kleuter tot MBO-student

Creathlon ontwikkelt lesmaterialen burgerschap voor alle onderwijstypes, van de basisschool tot middelbaar beroepsonderwijs. Bij elk soort onderwijs houden we rekening met twee belangrijke termen volgens de inspectie: doelgericht en samenhangend burgerschapsonderwijs.

Basisonderwijs

Op de basisschool staan leerlingen aan het begin van hun ontwikkeling als (wereld)burgers. Ze leren de basis van respect, samenwerking en verantwoordelijkheid.

Voortgezet onderwijs

Leerlingen ontdekken zichzelf en ontwikkelen steeds meer hun eigen identiteit. Ze leren kritisch denken en begrijpen hun rol in de samenleving.

MBO

In het mbo ontwikkelen studenten niet alleen vaktechnische vaardigheden, maar ook de sociale en maatschappelijke competenties om actief bij te dragen aan de wereld om hen heen.

Veelgestelde vragen

Heb je een vraag?
Die staat hier vast tussen!

Hoe begin ik met het invoeren van burgerschapsonderwijs op mijn school?

Om te beginnen is het belangrijk dat je als school een duidelijke visie hebt op wat (wereld)burgerschap voor jullie inhoudt en hoe je dat terugziet in jullie onderwijs. Wat willen jullie de leerlingen meegeven? Neem de tijd om deze visie uit te werken en vast te leggen, zodat jullie het burgerschapsonderwijs kunnen inrichten op een manier die past bij de school.

Hoe zorg ik ervoor dat burgerschap een blijvend onderdeel van het onderwijs wordt?

Werk aan een langetermijnvisie door burgerschap structureel op te nemen in het schoolbeleid en de jaarplanning. Creathlon biedt ondersteuning om dit proces te begeleiden en lesmateriaal dat aansluit bij elke onderwijsfase.

Hoe zorg ik ervoor dat alle docenten op school betrokken raken bij burgerschap?

Creëer draagvlak door samen met je team te bespreken waarom burgerschap belangrijk is. Organiseer een studiedag of workshop waarin leerkrachten/docenten kennismaken met het lesmateriaal en manieren ontdekken om dit in hun vakgebied te integreren.

Hoe ga ik om met gevoelige of controversiële onderwerpen in de klas?

Creathlons lesmateriaal biedt methoden om gevoelige onderwerpen veilig en respectvol te bespreken. Stel duidelijke gespreksregels op, benadruk dat alle meningen welkom zijn en zorg dat leerlingen zich gehoord voelen, zonder oordeel. Meer ondersteuning nodig? Boek een training

Hoe maak ik burgerschap relevant voor leerlingen met uiteenlopende achtergronden?

Sluit aan bij de leefwereld van leerlingen door actuele en herkenbare thema’s te kiezen. Het lesmateriaal van Creathlon is ontworpen om diversiteit te omarmen en helpt leerlingen om hun eigen ervaringen te verbinden met grotere maatschappelijke vraagstukken.